تحلیل کیفی عوامل بازدارنده مصرف مواد نیروزا در ورزشکاران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای مدیریت ورزشی، پردیس بین‌المللی کیش، دانشگاه تهران، کیش، ایران

2 استادیار مدیریت ورزشی، پردیس بین‌المللی کیش، دانشگاه تهران، کیش، ایران

3 استاد مدیریت ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 دانشیار مدیریت ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

در میان انواع عوامل تهدیدکننده ورزش، ورزشکاران و سازمان‌های ورزشی، استفاده از داروها و مواد نیروزا در بین ورزشکاران به‌عنوان یکی از مهم‌ترین این تهدیدها در نظر گرفته شده است. در سال‌های اخیر همواره مصرف مواد نیروزا به امری شایع در میان ورزشکاران، بخصوص در سطح ورزش حرفه‌ای و قهرمانی مبدل گردیده است که این مورد از موضوعات چالشی در حوزه ورزش و سازمان‌های مرتبط با آن می ­باشد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل کیفی عوامل بازدارنده مصرف مواد نیروزا در ورزشکاران بود. تحقیق حاضر یک پژوهش کیفی بود. برای جمع‌آوری داده‌ها، از مصاحبه‌های عمیق استفاده شد. بدین منظور با ورزشکاران، مربیان و رؤسای فدراسیون ­های ورزشی که به‌طور مستقیم درگیر مسأله دوپینگ بودند، مصاحبه به عمل آمد. پس از پیاده‌سازی مصاحبه‌ها با استفاده از روش داده بنیاد، کدگذاری باز و محوری انجام گرفت. تحلیل داده با استفاده از نرم‌افزار مکس کیودا انجام شد. در انتها و بر اساس یافته‌ها نیز 9 عامل، شامل مالی، آموزش، مدیریتی، پشتیبانی و ارتقاء عملکردی، نظارت، پژوهش، اخلاقیات و فرهنگی، رسانه‌های گروهی و تنبیهات، به‌عنوان عوامل بازدارنده مصرف مواد نیروزا در بین ورزشکاران معرفی شد.

کلیدواژه‌ها


  • احمدیان، مهدی؛ اصلانخانی، محمدعلی و اصغری، معصومه (1396). «سطح آمادگی روانی و گرایش به دوپینگ در ورزشکاران»، ششمین کنگره انجمن روانشناسی ایران، تهران، انجمن روانشناسی ایران.
  • اورنگ، امین (1394). «تعیین عوامل مؤثر در گرایش به مکمل ها و مواد نیروزا در باشگاه های ورزشی»، پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
  • دیوکان، بهزاد (1395). «مدیریت پیشگیری از دوپینگ (نقش فاکتورهای آموزشی، ورزشی و باورهای دینی بر مستعد دوپینگ بودن ورزشکاران نخبه). اولین همایش ملی تحولات علوم ورزشی در حوزه سلامت، پیشگیری و قهرمانی»، قزوین، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره).
  • زنگنه، مرتضی؛ ساریخانی، عادل؛ زنگنه، مسعود (1394). «مسؤولیت کیفری ناشی از تجویز داروهای غیر مجاز(دوپینگ) در ورزش با نگاهی به قوانین ایران و فقه امامیه»، فصلنامه علمی- پژوهشی حقوق پزشکی. ۹ (۳۵): ۱۰۹-۱۲۳.
  • شارع‌پور، محمود؛ کبیری، سعید؛ رحمتی، محمدمهدی؛ ریاحی، محمداسماعیل (1397). فرایند یادگیری اجتماعی مصرف مواد نیروزای غیر مجاز (دوپینگ) در بین ورزشکاران حرفه‌ای، شماره 2، 117-138.
  • کاشی، علی؛ نقیبی، سعید؛ شریعت‌زاده محمد؛ آقابابا، علیرضا (1396). «مرور نظام‌مند و فراتحلیل پژوهش‌های انجام شده در حوزه شیوع مصرف مواد نیروزا در ورزشکاران ایرانی»، فصلنامه فیزیولوژی ورزشی 9 (36).
  • کاویانی‌فرد، امین و کاویانی‌فرد، رامین (1398). «جایگاه اخلاق در جامعه‌ی ورزشی و سلامت روحی و روانی ورزشکار»، همایش بین‌المللی افق‌های نوین در علوم ورزشی و سلامت، تهران، انجمن افق نوین علم و فناوری.
  • Akers, R. L. (2010). "Nothing is as practical as a good theory: Social learning theory and the treatment and prevention of delinquency", In S. H. D. H. D. B. lo (Ed.), Criminology and public policy: Putting theory to work (pp. 84–105). Temple Uunversity Press, Philadelphia.
  • Badea, d.n. (2016). “Social Determinants of Intention to Dope in Sports Clubs and Institutions”. Annals of Applied Sport Scienc, vol. 4, no. 2, 33-40.
  • Boardley, Jonathan Grix & John Harkin (2014). "Doping in team and individual sports: a qualitative investigation of moral disengagement and associated processes", Qualitative Research in Sport, Exercise and Health", DOI: 10.1080/2159676X.2014.992039.
  • Coakley, J. (2015). "Assessing the sociology of sport: On cultural sensibilities and the great sport myth. International Review for the Sociology of Sport", 50, (5-4) 406-402.
  • Copeland, R., & Potwarka, L .R. (2016). "Individual and contextual factors in ethical decision making: A case study of the most significant doping scandal in Canadian university sport shistory", Sport ManagementReview. Volume 19, Issue 1, pp: 61-68.
  • De Bosscher, Veerle; De Knop, Paul; van Bottenburg, Maarten; Shibli, Simon; Bingham, Jerry. (2009). "Explaining international sporting success: An international comparison of elite sport systems and policies in six countries", Sport Management Review, 12(3): 113–136.
  • Duncan, L. R., Hallward, L., & Alexander, D. (2018). "Portraits of adolescent athletes facing personal and situational risk factors for doping initiation", Psychology of Sport and Exercise, 39, 163-170.
  • Engelberg, T., Skinner, J. (2016). "Doping in sport: Whose problem is it?" Sport Management Review, Volume 19, Issue 1, Pp: 1-5.
  • Erickson, K., Backhouse, S.H., Carless, D. (2017). "I don't know if I would report them”: Student-athletes' thoughts, feelings and anticipated behaviours on blowing the whistle on doping in sport", Psychology of Sport and Exercise", Volume 30, Pp: 45-54.
  • Erickson, K., McKenna, J., Backhouse, S.H. (2015). "A qualitative analysis of the factors that protect athletes against doping in sport. Psychology of Sport and Exercise", Volume 16, Part 2, Pages 149-155.
  • Hodge, K., Hargreaves, E. A., Gerrard, D., & Lonsdale, C. (2013). "Psychological mechanisms underlying doping attitudes in sport: motivation and moral disengagement", Journal of Sport & Exercise Psychology, 35, 419e432.
  • Houlihan, B. (2014). "Achieving compliance in international antidoping policy: Ananalysis of the 2009 World Anti-Doping Code", Sport Management Review, 17(3), 265–276.
  • Institute for Sport Physical Activity and Leisure. (2015). "Social psychology of doping in sport: a mixed-studies narrative synthesis", Prepared for the World Anti-Doping Agency.
  • Kavussanu, M., Hatzigeorgiadis, A., Marie Elbe, A., Ring, CH. (2016). "The moral disengagement in doping scale", Psychology of Sport and Exercise 24 (2016) 188e198.
  • Lazuras, L., Barkoukis, V., Mallia, L., Lucidi, F., & Brand, R. (2017). "More than a feeling: The role of anticipated regret in predicting doping intentions in adolescent athletes", Psychology of Sport and Exercise, 30, 196-204.
  • Marthinus, J. (2007). "Psychological effects of retirement on elite athletics", Dissertation. Stellenbsch University, Stellenbosch, South Africa, pp: 61-65.
  • Sánchez, M., SantaCruz, F., March, M., Zabala, M. (2015). "Attitude towards doping in Spanish Sport Sciences university students according to the type of sport practised: Individual versus team sports", Science & Sports, Volume 30, Issue 2, Pp 96-100.
  • K; Shilbury, D. (2009). "Australian Elite Athlete Development: An Organizational Perspective", Sport Management Review. Vol: 12. P. 137–148.
  • "International Convention on the Fight against Doping", Official Gazette: Number 18855-2009/11/21. Available at: http://www.bahamasadc.com/Anti-Dopping%20Sports%20Act%202009.pdf. Accessed April 5, 2014.
  • WADA (2015). "World anti-dopingcode2015", Montreal: WADA Retrieved from http://www.wada-ama.org/