مقایسه تأثیر مشارکت ورزش همگانی و مشارکت در فضای رسانه بر سرمایه اجتماعی شهروندان استان گیلان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت ورزشی، پردیس دانشگاهی ارومیه، ارومیه، ایران

2 استاد گروه مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه ارومیه، ایران

3 استاد گروه مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مشارکت ورزشی و مشارکت در فضای رسانه بر سرمایه اجتماعی انجام گرفته است. روش تحقیق از نوع توصیفی همبستگی و از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع‌آوری داده­ها میدانی بود. جامعه‌ی آماری پژوهش، شهروندان استان گیلان دارای فعالیت ورزشی (ورزش همگانی) بودند و براساس جدول مورگان و کرجسی نمونه‌ی آماری برای جامعه‌ی بیش از 10 هزار نفر 384 نفر برآورد شد. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه مشارکت ورزشی، مشارکت در فضای رسانه و سرمایه اجتماعی بود. روایی پرسشنامه‌ها توسط شش کارشناس خبره ورزش همگانی و شش نفر از اساتید مجرب مدیریت ورزشی تأیید گردید و ضریب پایایی پرسشنامه‌ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 91/0، 93/0، 84/0 محاسبه شد. برای تجزیه تحلیل داده‌ها  از روش تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر در نرم‌افزار پی ال اس استفاده شد. نتایج نشان داد که مشارکت ورزشی و مشارکت در فضای رسانه دارای اثرمستقیم و معنی­داری بر سرمایه اجتماعی بود. مقایسه نتایج بیانگر این است که میزان سرمایه اجتماعی با ضریب مسیر 82/0 از طریق مشارکت رسانه‌ای و  با ضریب مسیر 76/0 از طریق مشارکت ورزشی ارتقاء می‌یابد. می‌توان اذعان داشت که این میزان تأثیر از اختلاف بالایی برخوردار نمی‌باشد. همچنین توجه به ویژگی‌ها و دستاوردهای مشارکت ورزشی در مقایسه با مشارکت در فضای رسانه از قبیل: امکانات و خدمات بیشتر، دسترسی آسان‌تر، کم هزینه، متنوع، قابل اعتماد و افزایش مسئولیت‌پذیری و نشاط و سلامت جسمانی و روانی، مزیت مشارکت ورزشی را در مقایسه با مشارکت در فضای رسانه‌ای در ارتقاء میزان سرمایه‌ی اجتماعی نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


  • آقا نوری، سحر (1390). بررسی انگیزه و تمایلات کاربران اینترنتی برای عضویت در فیسبوک و تأثیر آن بر سرمایه‌ی اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
    • الوانی، مهدی (1387). «نقش مدیریت در ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی»، تدبیر شماره‌ی 100: 29- 32.
    • امانی کالریجانی، امرالله (1396). «فضای مجازی و واکاوی سیاست‌های پیشگیرانه در کنترل آسیب‌های اجتماعی نو پدید»، رهیافت پیشگیری، پیش شماره‌ی اول: 90- 105.
    • باباپور خیرالدین، جلیل؛ طوسی، فهیمه؛ حکمتی، عیسی (1388). «بررسی نقش عوامل تعیین‌کننده در سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه تبریز»، فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، سال 4، شماره‌ی 16: 1- 19.
    • بادامی، رخساره (1385). ساخت محیط و فعالیت بدنی، اولین همایش ملی شهر و ورزش. تهران: آکادمی ملی.
    • بنار، نوشین؛ دستوم، صلاح؛ خان‌محمدی، علی محمد (1396). «تحلیل منظرهای مشارکت ورزشی در استان گیلان: خدمات، اقشار، عوامل، متولیان، نیازها، چالش‌ها و راه کارها»، مدیریت ورزشی، شماره‌ی 48: 37-66 .
    • پاتنام، رابرت (1380). دموکراسی و سنت‌های مدنی، ترجمه‌ی محمد تقی دلفروز، تهران، انتشارات جامعه شناسان.
    • پارساجو، علی؛ جوادی‌پور، محمد؛ زارعیان، حسین (1397). «تعیین راهبردهای مشارکت اجتماعی در ورزش همگانی ایران»، پژوهش‌های معاصر در مدیریت ورزشی، سال 8، شماره‌ی 16: 377-392.
    • پارسامهر، مهربان (1393). «بررسی انگیزه‌های افراد از قصد مشارکت در فعالیت‌های ورزشی»، پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی سال 4 (12 پیاپی)، شماره‌ی 8 (24پیاپی)، 21-34.
    • حسینی نثار، مجید؛ امیدی، اسماعیل (1392). «وجود آسیب‌های اجتماعی به منزله‌ی کمبود سرمایه اجتماعی در گیلان»، فصلنامه دانش انتظامی گیلان، دوره 2، شماره‌ی 5: 45 - 63.
    • حلاجی، محسن؛ شیری، بیژن (1394). «رابطه‌ی بین سواد جسمانی و تربیت بدنی»، پیوند، شماره‌ی 435 : 22- 28.
    • خدایاری، گلثوم؛ دانشور حسینی، فاطمه؛ سعیدی، حمید (1393). «میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی» (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه آزاد مشهد)، پژوهش‌های ارتباطی، سال 21، شماره‌ی 1 (پیاپی): 167- 192.
    • خیرآبادی، مهدی (1390). نقش رسانه‌های سنتی و نوین در توسعه‌ی ورزش همگانی در شهرستان سبزوار، پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
    • رضوان سراجی، هاجر؛ شجاعی‌مهر، محمدتقی؛ حسن‌نژاد، مجتبی (1395). «ارتباط بین سرمایه اجتماعی با مشارکت در فعالیت‌های ورزش همگانی شهرستان ساری»، اولین همایش ملی مطالعات کاربردی در علوم ورزشی.
    • رفیعی جیردهی، علی؛ حبیب‌زاده خطبه سرا، رامین (1393). «سرمایه اجتماعی نسل جوان و نسل کهن سال و عوامل مؤثر بر فرسایش آن»، مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی، دوره‌ی 2، شماره‌ی 4: 127-153.
    • رمضانی‌نژاد، رحیم؛ رحمانی‌نیا، فرهاد؛ تقوی تکیار، سید امیر (1388). «بررسی انگیزه‌های شرکت‌کنندگان در ورزش‌های همگانی در فضاهای روباز»، مدیریت ورزشی، شماره‌ی 2: 19-5.
    • شارع‌پور، محمود (1386). «سنجش سرمایه اجتماعی در استان مازندران» (مناطق شهری و روستایی)، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان مازندران، مجموعه مقالات همایش: طرح مسائل اجتماعی استان مازندران.
    • شارع‌پور، محمود؛ حسینی‌راد، علی (1387). «بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و مشارکت ورزشی» (مطالعه موردی شهروندان 15-29 ساله شهر بابل )، حرکت، شماره‌ی 37: 154-131.
    • شاوردی، تهمینه (1396). «سرمایه اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی واقعی و مجازی» (مورد مطالعه: دختران دانشجوی دانشگاه‌های شهر تهران)، فصلنامه اجتماعی (توسعه انسانی سابق)، دوره‌ی 11، شماره‌ی 3: 96-67.
    • شهابی، محمود؛ قدسی، بیات (1391). «اهداف و انگیزه‌های عضویت کاربران در شبکه‌های اجتماعی مجازی» (مطالعه‌ای درباره جوانان شهر تهران)، مطالعات فرهنگ- ارتباطات، سال 13، شماره‌ی 20: 62-86.
    • عاشوری، جمال (1395). «بررسی نقش سرمایه‌ی اجتماعی، حمایت اجتماعی و سخت‌رویی روانشناختی در پیش‌بینی کیفیت زندگی زنان سالمند»، فصلنامه پرستاری سالمندان، دوره‌ی 2، شماره‌ی 4: 70- 81.
    • عبدالملکی، حسین؛ علی‌دوست قهفرخی، ابراهیم؛ گودرزی، محمود (1394). «بررسی رابطه استفاده از رسانه‌های ورزشی و سرمایه‌ی اجتماعی دانشجویان دانشگاه تهران»، پژوهش‌های معاصر در مدیریت ورزشی سال 5، شماره‌ی 10: 13- 24.
    • فراهانی، ابوالفضل (1392). تربیت بدنی عمومی 2، تهران، انتشارات پیام نور.
    • فرزانه، سیف‌الله؛ فلاحتی شهاب الدینی، راضیه (1394). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به شبکه‌های اجتماعی مجازی» (مورد مطالعه: دانش آموزان دختر متوسطه دوره دوم شهر بابل)، مشارکت و توسعه اجتماعی سال 1، شماره‌ی 1: 1- 22.
    • قجری، حسین علی؛ علیخانی فرادنبه، اعظم (1391). «میزان سرمایه اجتماعی زنان شهر بروجن و عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر آن»، جامعه شناسی کاربردی، شماره‌ی 45: 171- 193.
    • کاووسی، اسماعیل؛ طلوعی، عباس (1386). «نگرش نوین بر سرمایه اجتماعی، طبقه‌بندی رویکردهای گوناگون»، پژوهشنامه شماره‌ی 1 معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
    • کریمی، مجیدرضا؛ امین‌زاده، رضا (1395). «تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر ارتباط بین فردی دانش‌آموزان پسر در مقطع متوسطه دوم شهر جهرم سال 94-95»، دو فصلنامه مشارکت و توسعه اجتماعی، دوره‌ی 1، شماره‌ی 2: 130-117.
    • کریمیان، جهانگیر؛ آقاحسینی، تقی؛ شکرچی‌زاده، پریوش؛ شریفیان، مرضیه ( 1392). «بررسی نقش اوقات فراغت مبتنی بر فعالیت‌های بدنی بر سرمایه اجتماعی (هنجارهای اجتماعی، مشارکت) اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان»، تحقیقات نظام سلامت، سال 9، شماره‌ی 11: 1168-1177.
    • کشگر، سارا؛ قاسمی، حمید؛ چوپانکاره، وحید (1393). «نقش روابط اجتماعی بر شرکت افراد در فعالیت‌های ورزش تفریحی در پارک‌های شهر مشهد»، مدیریت و توسعه ورزش سال 6، شماره‌ی 1، پیاپی 10: 241- 256.
    • مجیبی، تورج؛ نبوی، فرشته (1393). «رابطه بین سرمایه اجتماعی و مسئولیت اجتماعی» (مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه) فصلنامه مدیریت، سال 11، شماره‌ی 36: 31- 39.
    • مجیدی، چالاک (1396). مدل مشارکت در فعالیت‌های ورزشی ماجراجویانه، رساله‌ی دکتری، دانشگاه خوارزمی.
    • مرادی، سالار؛ خالدیان، محمد؛ مصطفایی، فردین (1393). «نقش ورزش در توسعه‌ی ارتباطات میان فرهنگی و اجتماعی»، فصلنامه‌ی مدیریت ارتباطات در رسانه‌های ورزشی، شماره‌ی 4: 55-60.
    • مک لوهان، مارشال (1377). برای درک رسانه‌ها، ترجمـه سعید آذری، تهران: مرکز تحقیقات، مطالعات و سنجش برنامه‌ای صداوسیما.
    • موسوی، سیدجعفر؛ اسلامی مرزنکلاته، محمدمهدی؛ خوش‌فر، غلامرضا (1393). «بررسی رابطه اعتماد اجتماعی و مشارکت ورزشی زنان در جامعه شهری ایران» (مطالعه موردی شهر گرگان)، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال 4، شماره‌ی مسلسل 11: 41- 62.
    • مولوی، زهره؛ قاعدی‌فرد، محمد (1391). «نقش رسانه در پیشرفت روابط عمومی»، ماهنامه‌ی علمی- تخصصی انجمن روابط عمومی ایران، شماره‌ی 83: 20- 25.
    • نصیری، بهاره؛ بخشی، بهاره؛ هاشمی، محمود (1391). «اهمیت آموزش سواد رسانه‌ای در قرن بیست و یکم»، مطالعات رسانه‌ای، سال 7، شماره‌ی 18: 149- 158.
    • نورعلی وند، علی؛ ملکی، امیر؛ قاسمی، حمید؛ پارسامهر، مهربان (1395). «بررسی نقش سرمایه اجتماعی در تبیین مشارکت ورزشی» (مورد مطالعه: زنان استان ایلام)، فصلنامه مطالعات توسعه‌ی اجتماعی- فرهنگی، دوره‌ی 5، شماره‌ی 3: 721 -745.
  • Abioye AI, Hajifathalian K, Danaei G (2013). “Do mass media campaigns improve physical activity?”, a systematic review and meta-analysis. Arch Pub Health, 71(20):1- 10.
  • D; Zahedi Mazandarani. Mj (2003). “Social Capital, as a context for Mental Heaith promotion Development and inequality”, Social Welfaire, 2 (6): 43-53.
  • Brune, N; Bossert, T. Bulding (2009). “Social capital in post- conflict communities Evidence from Nicaragua”, Journal social science & medicine, Vol. 68, No. 5: 885-893.
  • Cheng Y, Li X, Lou C, Sonenstein FL, Kalamar A, Jejeebhoy S, et all (2014). “The association between social support and mental health among vulnerable adolescents in five cities findings from the study of the well-being of adolescents in vulnerable environments”, J Adolesc Health. Jadohealth: 25-45.
  • Downward, P; Rasciute, S (2010). “The relative demands for sport and leisure in England”, Journal of European Sport Management Quarterly, 10(2): 189-214.
  • Dacey, M; Baltzell, A; Zaichkowsky, L (2008). “Older adults’ intrinsic and extrinsic motivation toward physical activity”, Journal of Health Behavior, No 32(6): 570-582.
  • Fardouly, O (2017). “Perspectives on the Evolution of Sports and Olympic Facilities. Thirty-eight years of lectures 1961-1998”, InternationalOlympic Academy (IOA), 114-127.
  • Feltz, D. L; Malete, L (2001). “Participation motivation achievement goal orientations and patterns of physical activity involvement among Botswana youths”, Journal of Sport & Exercise Psychology, Vol 23, (16): 145-16.
  • Ferlander, Sara (2003). “The Internet, Social Capital and Local Community”, Thesis submitted for the degree of Doctor of Philosophy at the University of Stirling, Department of Psychology.
  • Fukuyama, F (1999). Social Capital and Civil Society, the Institute of Public Policy, George Mason University, 313-323.
  • Gachter, M; Savage, DA; Torgler, B (2011). “The relationship between stress, strain and social capital”, Policing, No 34(3): 15-40.
  • Jarvie, G (2003). Sport and social capital in British higher education, Sociology of sport online. University of Stirling, Scotland.
  • Park, N; Kee, K; Valenzuela, S (2009). “Being immersed in socialnetworking environment: Facebook groups, uses and gratifica-tions, and social outcomes”, CyberPsychology & Behavior, No 12(6): 729– 733.
  • Sadeghi arani, z; Mirghafouri, s, h, a (2009). “Analysis of the provinces sports development between85-1384”, Journal of Research in Sport Science, 24: 103-120.
  • Santos, P; Breuer, C; Pawlowski, T (2016). “Promoting Sport for All to Agespecific Target Groups: the Impact of Sport Infrastructure”, European Sport Management Quarterly, Vol. 9, No. 2: 103- 118.
  • Shoja, M; Rimaz, S; Asadi, M; Bagheri, A; Gohari (2013). “Mental Health of Older People and Social Capital”, Payesh, No 12 (4): 345-53.
  • O (2007). “Sport and social capital”, acta sociologicalt, vol 49: 169-183.
  • M, M, Eriksson A, Bergman. D, Dellve L (2016). “Capital Social s healthcare among healthcare professionals: A prospective study of importance for jab satisfaction, work engagement and engagement in clinical improvments”, Hnternational journal of Nursing Studies, No 53: 116-125.
  • Stuntz, M; Weiss, R; Cherly, p (2010). “Motivating children and adolescents to sustain a physically active lifestyle”, Journal of Lifestyle Medicine, vol 4, No. 5: 433-444.
  • Young, Bae (2006). “A Study on the Effect of Internet Use and Social Capital on the Academic Performancem”, Development and Society, Vol. 35, No. 1: 107-12.