ارزیابی وضعیت موجود و اثر بخشی مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری شهر تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تبریز

2 کارشناسی ارشد دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تبریز

3 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تبریز

چکیده

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی وضعیت موجود و اثر بخشی مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری شهر تبریز انجام گرفته است. زمان انجام تحقیق هفته آخر مرداد تابستان سال 1394 به مدت هفت روز (بیش از 6 ساعت) در نظر گرفته شد و تقریباً طیف قابل توجهی به تعداد 319 نفر از کل دوچرخه‌سواران استفاده کننده از مسیر به عنوان نمونه این تحقیق قرار گرفتند. روش تحقیق به صورت توصیفی_تحلیلی می باشد. برای بررسی وضعیت موجود مسیرهای ویژه از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه مورد تایید چند تن از اساتید مدیریت ورزشی قرار گرفت؛ همچنین به منظور بررسی پایایی از آزمون آلفاکرونباخ برای یک نمونه اولیه 30نفره استفاده شد. از آمار توصیفی فراوانی و درصد فراوانی برای ارزیابی و بررسی وضعیت موجود و در سطح استنباطی نیز از آزمون خی دو برای بررسی نظرات دوچرخه سواران استفاده شد. نتایج نشان داد اکثر دوچرخه سواران در مسیرهای ویژه، ورزشکار بوده و به منظور سلامتی و ورزش از دوچرخه استفاده می‌کنند و نیز اکثر آنها از قشر کم درآمد جامعه می‌باشند. همچنین ارجح ترین زمان دوچرخه سواری ساعت 18به بعد بود، نظر سنجی در مورد وضعیت موجود مسیرهای ویژه نشان داد که شهروندان ازشیب و عرض مسیرها، موقعیت جغرافیایی، تداخل نداشتن با وسایل نقلیه، احداث مسیرهای ویژه رضایت داشتند ولی از طول، کیفیت، ایمنی و روشنایی مسیر رضایت کافی نداشتند. در نتیجه توصیه می شود به منظور جذب و گرایش شهروندان به دوچرخه سواری و استفاده از مسیرهای ویژه به ارتقا سطح کیفی و کمی مسیرهای دوچرخه سواری و بهبود آن توجه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-  آل ابراهیم، پیمان (1381). تدوین فرآیند گسترش دوچرخه‌سواری در شهرها با نگاه خاص به برنامه‌ریزی کالبدی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم وصنعت، دانشکده معماری وشهرسازی.
-  سلطانی، علی؛ شریعتی، سمانه (1392). بررسی مشوق‌ها و بازدارنده‌های استفاده از دوچرخه در حمل‌ونقل درون شهری (مطالعه موردی شهر اصفهان)، نشریه علمی- پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 5، 73-63.
-  قریب، فریدون (1383). امکان سنجی ایجاد مسیرهای پیاده و دوچرخه در محدوده تهران قدیم، نشریه هنرهای زیبا، شماره 19.
-  قریب، فریدون (1383). شبکه ارتباطی در طراحی شهری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 19.
-  کاشانی جو، خشایار (1385). اهمیت فضاهای پیاده در شهرهای هزاره سوم، در فصلنامه تحلیلی- پژوهشی علوم اجتماعی جستارهای شهرسازی، شماره 18 و 17، سال پنجم.
-  مختاری ملک آبادی، رضا (1390). تحلیلی جغرافیایی بر نقش دوچرخه در سیستم حمل و نقل پایدار شهر اصفهان دوره: 3، شماره 9: 101 - 122.
-  مدیری، آتوسا و اباذرلو، سجاد (1389). پایداری حمل و نقل: گسترش و بهبود دوچرخه سواری در منطقه آزاد ارس، نخستین همایش توسعه شهری پایدار.
-  نصوریان، علی رضا (1381). دوچرخه سواری در شهر با نگاهی به شهر مشهد، مدیریت شهری، دوره: 3، شماره 11 ، 12.
-  Benson J., and Scriven A., (2012). Psychological, social and environmental barriers to cycling to school, International Journal of Health Promotion and Education, 50:1, 38-34.
-  Berridge G., (2012).The promotion of cycling in London: The impact of the (2007) Tour de France Grand depart on the image and provision of cycling in the capital, Journal of Sport & Tourism, 17:1, 61-43.
-  Bonham J., and Wilson A., (2012). Bicycling and the Life Course: Th Start- Stop-Start Experiences of Women Cycling, International Journal of Sustainable Transportation, 6:4, pp. 213-195.
-  Boufous S., De Rome L., Senserrick T., and Ivers R., (2011). Cycling Crashes in Children, Adolescents, and Adults—A Comparative Analysis, Traffic Injury Prevention, 250-244, 12:3.
-  Hoehner, CM., Brennan, RL., Elliott. MB., Handy SL. and Brownson RC. (2005). Perceived and objective environmental measures and physical activity among urban adults. American Journal of Preventive Medicine, 2: 28, 116-105.
-  Jain, H. & Tiwari, G. (2010). “Discrete route choice model for bicyclists in Pune, India”, Urban Transportation journal, Vol. 9. No. 2, pp. 1–12
-  Kalasova,A., Krchova, Z. (2011). The Possibility OF Solving Cycling Transport In central urban areas, University of Zilina, Faculty of Operation and Economics of Transport and Communication Department of Road and Urban Transportation, 6(2).
-  Moudon, AV., Chanam L., Allen D. Cheadle, CW. Collier, DJ., Thmas LS. and Robert D. (2005). Cycling and the built environment, a US perspective, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 3: 10, 261 -257.
-  Ortúzar, J. (2000). Estimating demand for a cycle-way network-Transportation Research Part A: Policy and Practice, 5: 34, 373-353.
-  Pucher J., and Buehler R. (2006). Why Canadians Cycle More than Americans: A Comparative Analysis of Bicycling Trends and Policies, Transport Policy 13, 279–265.
-  Pucher J., Komanoff C. and Schimek P. (1999). Bicycling renaissance in North America? : Recent trends and alternative policies to promote bicycling. Transportation Research Part A: Policy and Practice, Vol. 33, No. 8-7, September-November (1999), 654-625.
-  Pucher, J. Buehler, R (2010). Walking and cycling for Healthy Cities. Built Environment, Vol. 36, no, 4, 391-414.
-  Rissel, C. (2008). Cycling to work in Sydney: analysis of journey-to-work Census data from 2001 and 2006. Liverpool: Sydney South West Area Health Service, Health Promotion Service.
-  Stehlin J., (2013). Regulating Inclusion: Spatial Form, Social Process, and the Normalization of Cycling Practice in the USA, Mobilities, 10, 21-1.
-  Wardman, M., Tight, M., Page, M. (2007). Factors influencing the propensity to cycle to work. Trans. Res. 41:339–348.