تعیین رابطة ماهیت ورزش (انفرادی، اجتماعی، برخوردی و غیر برخوردی) و فعالیت های فراغتی بانوان ورزشکار و مقایسة آن با غیر ورزشکاران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

3 کارشناس ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی

4 کارشناس ارشد مدیریت ورزشی

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه­ ی ماهیت ورزش و فعالیت‌های فراغتی بانوان ورزشکار و مقایسه ­ی آن با غیر ورزشکاران بود. نوع ورزش در این پژوهش شامل ورزش­ های انفرادی برخوردی، انفرادی غیر برخوردی، گروهی برخوردی و گروهی غیر برخوردی بوده و نوع ماهیت فعالیت فراغتی شامل فراغت جدی، تخصصی، خطرپذیر و فعالیت‌های زیبایی شناسانه می­ باشد. جامعه آماری پژوهش را نیز زنان غیر ورزشکار و ورزشکاران قهرمان هیئت ­های ورزشی استان گیلان که حداقل یک مدال کشوری کسب کرده بودند (2050 ورزشکار و 1027 قهرمان) تشکیل می ­دادند. نمونه ­های پژوهش را 286 نفر ورزشکاران قهرمان زن و 315 نفر زن غیر ورزشکار تشکیل می­ دادند. پرسشنامه محقق ساخته­ ی اوقات فراغت شامل 25 سؤال با چهار گروه فعالیت ­های جدی، تخصصی، خطرپذیر و زیبایی شناسانه می ­باشد که روایی آن توسط اساتید و خبرگان مورد تأیید قرار گرفته بود. ثبات درونی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرون باخ 82/0 به دست آمد. در تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها از آزمون­ های کالموگراف اسمیرنوف،‌ u من ویتنی و ضریب همبستگی Eta برای آزمون فرضیه‌های پژوهش در سطح معنی­ داری 05/0 استفاده شد. یافته ­های پژوهش نشان داد که بین نوع ورزش و انتخاب فعالیت فراغت جدی رابطه معنی ­داری وجود دارد. با بررسی میانگین چهار گروه در ارتباط با فعالیت فراغت جدی، مشخص گردید که به ترتیب ورزشکاران ورزش ­های انفرادی- غیر برخوردی، انفرادی- برخوردی، گروهی- برخوردی، گروهی- غیر برخوردی بیشتر به فعالیت فراغت جدی می­پردازند. این در حالی است که بین نوع ورزش و میزان انجام فعالیت­ های تخصصی، خطرپذیر و میزان فعالیت­ های زیبایی شناسانه رابطه معنی ­داری مشاهده نشد. همچنین یافته­ های پژوهش نشان داد که در ورزشکاران تمایل به انجام فعالیت ­های فراغتی به ترتیب شامل فعالیت­ های زیبایی شناسانه، فعالیت­ های خطرپذیر، فعالیت­ های تخصصی، و فعالیت فراغت جدی می­ شود و در غیر ورزشکاران نیز به ترتیب شامل فعالیت­ های تخصصی، فعالیت ­های زیبایی شناسانه، فعالیت فراغت جدی و فعالیت­ های خطرپذیر می ­شود. نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان فعالیت­ های تخصصی، خطرپذیر و زیبایی شناسانه بانوان ورزشکار قهرمان و غیر ورزشکار استان گیلان تفاوت معنادار وجود دارد و در همه ­ی موارد بانوان ورزشکار این فعالیت­ ها را نسبت به بانوان غیر ورزشکار بیشتر مورداستفاده قرار می ­دادند. همچنین در ارتباط با میزان فعالیت فراغت جدی بانوان ورزشکار و غیر ورزشکار تفاوت معنی­ داری مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-   اشکانی آقبلاغ، علی. (1384). مقایسه نحوه گذران اوقات فراغت کشتی گیران ایران با کشورهای شرکت‌کننده در مسابقات دهه فجر. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان: دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی.
-   تندنویس، فریدون. (1380). جایگاه ورزش در اوقات فراغت زنان ایرانی. نشریه حرکت. ش 12.
-   زارعی،علی؛ قربانی،شهین. (1386). نیازهای اوقات فراغت سالمندان شهرستان قزوین. مجله سالمند. سال دوم، ش 3. رحمانی، احمد؛ رنجبر، محمدپور؛ بخشی نیا، طیبه. (1385). بررسی و مقایسه نحوه گذران اوقات فراغت دانشجویان دختر دانشگاه­های زنجان با تأکید بر نقش تربیت‌بدنی و ورزش. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. دوره پنجم، ش سوم.
-   کاشانی، ولی الله؛ فرضی، احمد؛ متشرعی، ابراهیم.( 1389). مقایسه سرسختی ذهنی زنان و مردان ورزشکار رشته­های تماسی و غیر تماسی. پژوهش در علوم ورزشی. جلد سوم، شماره 8.
-   نوابی­نژاد، شکوه. نیسیان، فریده. (1376). جایگاه ورزش در اوقات فراغت بانوان کشور با تأکید بر فعالیت بدنی. معاونت ورزش بانوان. سازمان تربیت‌بدنی.
-   Belk, R.W., Costa, J.A. (1998). “The Mountain Man Myth: A Contemporary Consuming Fantasy”. The Journal of Consumer Research, vol 25, N 3, PP 218–40.
-   Ghafouri, Farzad,  Bahman Mirzaei, Afshar Honarvar, Mary A. Hums, Mohammad Azizi, Abolfazl Bejani(2011) Interest in sport and sport participation of Iranian citizens. Palestrica Mileniului III, Vol. 12, No. 4,  31‒322
-   Kidslord, L.(2009). “How Innocent is our Scientific Vocabulary? Rethinking Recent Sociological Conceptualizations of Complex Leisure”. BSA Publications Ltd. Vol 43, N 2, PP 371–387.
-   Laaksonen, M. Mcalister, A. Laatikainin, T. (2001). “Do health behavior and psychosocial risk factors explain the Europian East-West gap in health status?” Eur J Public Health. Vol 11, N 2, PP 65-73.
-   Lyng, S. (2005). “Sociology at the edge: Social theory and voluntary risk taking. In S.Lyng (Ed.), Edgework: The Sociology of Risk-Taking”. New York: Rutledge. PP 17-50.
-   McIntyre, N. Pigram, J. (1992). “Recreation specialization reexamined: The case of vehicle-based campers”. Leisure Research. Vol  41, pp 3-15.
-   Peretti-Watel, P.  Guagliardo, V. Verger, P. Pruvost, J. Mignon, P. Obadia, Y. (2004). “Risky Behaviors among Young Elite-Student-Athletes”. International Review for the Sociology of Sport”. Vol  39, N 2, pp 233–244
-   Sabo, D.F. Miller, K.E. Farrell, M.P. Melnick, M.J. Barnes, G.M. (1999). “High School Athletic Participation, Sexual Behavior and Adolescent Pregnancy: A Regional Study”.  Journal of Adolescent Health. Vol  25, N 3, pp 207–216.
-   Scott, D. Shafer, S. (2001). “Recreation specialization: A critical look at the construct”. Journal of Leisure Research. Vol  33, N 3, pp 319-343.
-   Stebbins, R. (1982). “Serious Leisure: A conceptual statement”. The Pacific Sociological Review. Vol  25, pp 251-272.
-   Stebbins, R.A. (2005). “inclination to participate in organized serious leisure: An exploration of the role of costs, rewards, and lifestyle”. Leisure/Loisir. Vol 29, N 2, pp 183-201.
-   Tsaur, S. H., Liang, Y. W. (2008). “Serious Leisure and Recreation Specialization”. Leisure Sciences. Vol 30, N 4, pp 325-341.
-   Woitas,D. Slubuska.(2008). “Factors determining Participation in leisure time physical Activity among Former Athletes and male non Athletes”. Journal of human kinetics, vol 20, p 111-120.